Pripadnici hrvatskih paravojnih snaga izvršili su strahovite zločine nad srpskim civilinim stanovništvom na području Voćina. Za vreme rata ubijeno je 67 srpskih civila, mahom starih i nemoćnih osoba, od čega je najveći broj likvidiran u periodu nakon 13. decembra 1991. po ulasku hrvatskih formacija u grad i okolna sela.
Voćin je smešten u zapadnoj Slavoniji i ostao je poznat je kao jedno od najvećih stratišta srpskog naroda, kako tokom Drugog svetskog rata, tako i tokom poslednjeg građanskog rata kada su mnogobrojni civili masovno ubijeni samo zbog pogrešne nacionalnosti, imena ili veroispovesti.
Podsećamo, tokom Drugog svetskog rata ustaše su ubile više stotina Srba, među kojima i veliki broj dece. Najviše je stradalo selo Kometnik gde je 13. i 14. januara 1942. streljano dve stotine srpskih civila. Maljevima i drugim hladnim ali i vatrenim oružjem, nemilosrdno su ubijana deca, trudnice, stari i nemoćni. Mnogi su bačeni u jame.
Nažalost, identični zločini su ponovljeni i pet decenija kasnije. Mnogi od počinilaca bili su potomci ustaša koje su činile zverstva u Voćinu i tokom Drugog svetskog rata, svedočili su kasnije preživeli Srbi. Prva ubistva srpskih civila u ovom kraju zabeležena su u leto i ranu jesen 1991. godine ali se najmasovniji pokolj dogodio po ulasku hrvatske vojske u Voćin tokom i nakon 13.12.1991. godine kada su okupirana srpska sela. Tada su u potpunosti spaljena su i razorena gotovo sva srpska sela Sekulinci, Hum Pustara, Gornji Meljani, Kometnik, Đuričići...stotine kuća je popaljeno i porušeno. Gotovo celokupno srpsko civilno stanovništvo koje je ostalo u selu je ubijeno a tela mnogih do danas nisu pronađena.
Nažalost, identični zločini su ponovljeni i pet decenija kasnije. Mnogi od počinilaca bili su potomci ustaša koje su činile zverstva u Voćinu i tokom Drugog svetskog rata, svedočili su kasnije preživeli Srbi. Prva ubistva srpskih civila u ovom kraju zabeležena su u leto i ranu jesen 1991. godine ali se najmasovniji pokolj dogodio po ulasku hrvatske vojske u Voćin tokom i nakon 13.12.1991. godine kada su okupirana srpska sela. Tada su u potpunosti spaljena su i razorena gotovo sva srpska sela Sekulinci, Hum Pustara, Gornji Meljani, Kometnik, Đuričići...stotine kuća je popaljeno i porušeno. Gotovo celokupno srpsko civilno stanovništvo koje je ostalo u selu je ubijeno a tela mnogih do danas nisu pronađena.
Ovi zločini su počinjeni samo tri dana nakon što su hrvatske snage masakrirale 42-a srpska civila (25 žena i 17 staraca) u selima oko Slavonske Požege. Dokumentaciono-informacioni centar Veritas podseća da su hrvatske vlasti 29. oktobra 1991. počele da sprovode naredbu o evakuaciji 26 sela iz Požeške kotline sa isključivo ili pretežno srpskim stanovništvom.
"U selima koja je trebalo evakuisati živelo je, po popisu stanovništva iz 1991. godine, 2.120 lica. Iako je stanovništvu prilikom evakuacije obećano da će, kada se vrate, naći sve kako su i ostavili, odmah po njihovom odlasku započelo je sistematsko paljenje i miniranje srpskih kuća. Tada je stradao deo starijih ljudi koji nije hteo, ili nije mogao da napusti svoja sela“, stoji u saopštenju. Dodaje se da su stanovnici sela Gornji Vrhovci, Vučjak Čečavski i Šnjegavić odbili da se evakuišu zbog čega su ih 10. decembra napale hrvatske snage i tom prilikom ubile 71 Srbina, među kojima 33 žene, i opljačkale i minirale 616 kuća i 590 pomoćnih objekata. Za etničko čišćenje 26 sela Požeške kotline, od kojih su 23 potpuno uništena, po pisanoj naredbi državnog organa, prvoj i jedinoj u Evropi posle Drugog svjetskog rata, još niko nije procesuiran ni pred međunarodnim ni pred domaćim sudovima“, naveli su iz Veritasa.
Tri dana nakon pokolja starih i nemoćnih, hrvatski vojnici su svoj fokus usmerili ka Voćinu gde su počinili identičan scenario i težak pokolj koji je iz nepoznatih razloga ostao medijski daleko manje propraćen. Prema podacima Srpskog Narodnog Vijeća, za vreme trajanja rata je ubijeno 67 srpskih civila Voćinskog kraja, a najveći broj ljudi je skončao 13, 14. i 15. decembra 1991. godine. I ovde su žrtve bila mahom starija, bolesna i nemoćna lica, među kojima i veliki broj žena. Oni su masakrirani ili živi zapaljeni po svojim kućama. Bio je to sistematski, dobro organizovan i dugo planiran državni zločin podržan od najviših nivoa vlasti Republike Hrvatske čiji je cilj bilo etničko čišćenje Voćina od srpskog stanovništva, što je bio deo široke kampanje stvaranje etnički čiste države.
Prema rečima retkih Srba koji su imali priliku da prežive, srpski civili su ubijani sekirama i mučeni na razne druge načine i metodama sličnim onima koje su primenjivale ustaše u Kometniku tokom Drugog svetskog rata. Postoje indicije da su postojali i logori za Srbe. Mnogi civili iz Voćina i danas se vode kao nestali a hrvatske vlasti i prve komšije odbijaju da kažu gde su masovne grobnice.
Mnogi Srbi iz Voćina su pokazali veliku humanost 1991. godine jer su u periodu dok je ovaj kraj bio kontrolom srpskih snaga, koliko je to bilo u njihovoj mogućnosti štitili komšije hrvatske nacionalnosti od potencijalnih napada i eventualnih neprijatnosti. Davali su im hranu, pružali smeštaj, čuvali u svojim kućama i podrumima i zajedno delili tešku, ratnu sudbinu. Svoju humanost su, nažalost, samo par dana kasnije platili vlastitim životima. Hrvatski paravojnici su po ulasku u voćinska sela ubijali šta su stigli, ne pitajući ni za pol, ni za godine, a vrlo često ni za nacionalnost žrtava. Tako su i neki Hrvati stradali od hrvatske ruke, jer ubice nisu gledale u koga pucaju i u čiju kuću ubacuju bombe.
Civila Svetislava Filipovića, penzionera od šezdesetak godina, u njegovoj porodičnoj kući su 02.06.1992. najpre okrutno mučili pa izmasakrirali pripadnici hrvatske vojske. U svojoj porodičnoj kući 01.02.1992. ubijeni su supružnici Vid i Mara Smoljić, oboje stari po 55 godina, a u besomučnom bombardovanju srpskih kuća od strane hrvatske vojske u Hum Varoši ubijeni su civili Zora Škorić /40/ i Saher Rudi /46/. Nakon mučenja i zlostavljanJa hrvatski vojnici su u mestu Ćeralije masakrirali bolesnu i teško pokretnu staricu Jelu Crnobrnju /85/ i penzionerku Darinku Stojanović /66/.
Predstavnici Centra za suočavanje sa prošlošću "Documenta" više puta su pozivali nadležne institucije da procesuiraju počinioce zločina nad meštanima srpske nacionalnosti u Voćinu. Ne deleći žrtve po verskoj i nacionalnoj pripadnici, predstavnici ove nevladine organizacije godinama pozivaju na poštovanje svih žrtava istovremeno osuđujući sve zločine- i one nad Hrvatima i one nad Srbima. Za zločine nad srpskim civilima do danas niko nije odgovarao a brojni hrvatski mediji intenzivno već godinama rade na tome da se ovaj stravičan masakr zataška i prikrije.
- Prisjećamo se se više stotina civilnih srpskih žrtava širom Zapadne Slavonije od kojih se mnogi i danas vode kao nestali. Proces lociranja i ekshumacije grobnica i identifikacije nestalih Srba je spor i neučinkovit, a pravo na istinu o stradanju i dostojno komemoriranje i sjećanje na žrtve uskraćeno, kazao je pre osam godina Igor Pavković, tadašnji dožupan Virovitičko-podravske županije i zamenik predsednika Srpskoga narodnog vijeća (SNV) te županije, na parastosu srpskim žrtvama u Voćinu.
Predsednik Srpskoga narodnog vijeća Milorad Pupovac tada je poručio kako je vreme da se počnemo prisećati svih stradalih i da se počnemo približavati jedni drugima kroz tu vrstu sećanja i komemoracija. - Za sada to radi svatko za sebe, Hrvati oplakuju svoje, a Srbi se prisjećaju svojih žrtava. Treba se sjećati i egzodusa čije su posljedice goleme. Velika većina ljudi se nije vratila, niti se mogla vratiti. Naša je dužnost da se sjećamo i politika koje su poticale egzodus i onemogućavale ljudima da se vrate, rekao je tada Pupovac. - Na žalost, za zločine koji su počinjeni prema Srbima u zapadnoj Slavoniji 1991. i 1995. godine nitko nije odgovarao. Isto tako nije odgovarao za razaranja, protjerivanja i uništavanja spomeničke baštine, izjavio je Pupovac nakon parastosa.
Pojedini hrvatski portali pokušali su žrtve okrutnih zločina hrvatske vojske da pripišu Srbima, pokušavajući sramotnim lažima da zaštite svoje povampirene ustaše, te javnosti predstave kako su "Srbi ubijali Srbe" u Voćinu. Porodice žrtava i oni retki preživeli Srbi ovog kraja oštro demantuju takve laži i pokušaje manipulacije navodeći da hrvatske formacije nisu birale ni pol, ni godine, ni nacionalnost već su ubijali sve što bi im došlo pod ruku.
Pravoslavna crkva u Voćinu razorena je još 1991. a nakon obnove bila je više puta meta hrvatskih ekstremista i u godinama nakon rata. Nije poznato da li je u Voćinu izgrađen spomenik srpskim žrtvama iz poslednjeg rata. Ukoliko nije, tako nešto bi trebalo pod hitno izgraditi u porti pravoslavne crkve.
Žrtve ratnog zločina u Voćinu (Documenta.hr):
Izvor: Politika Plus: Voćin: U crkvi Svetih Otaca parastos za civilne žrtve rata
Žrtve ratnog zločina u Voćinu (Documenta.hr):
- Bojčić Lazo 1933 - 13.12.1991. Sekulinci
- Dobrić Anka 1930 - 12.1991 Sekulinci
- Kovačić Danka 1934 -13.12.1991. Sekulinci
- Kovačić Joco 1929 -13.12.1991. Sekulinci
- Kovačić Jovan 1947 -13.12.1991. Sekulinci
- Radulović Petar 1932 - 13.12.1991. Sekulinci
- Vasiljević Rajko 1935 - 13.12.1991. Sekulinci
- Nenadović Pero - 01.12.1991. Sekulinci
- Vujaklija Jela 1915 - 15.12.1991. Mrkopolje
- Bolić Božo 1931 - 13.12.1991. Gornji Meljani
- Bolić Uroš 1915 -13.12.1991. Gornji Meljani
- Ivković Božica 1906 - 16.12.1991. Gornji Meljani
- Radmilović Radomir 1958 - 17.12.1991. Gornji Meljani
- Smoljanić Gavro 1950 - 14.12.1991. Gornji Meljani
- Bolić Stevo 1908 -16.12.1991. Gornji Meljani
- Ivković Joco 1924 - 1.10.1991 Gornji Meljani
- Vučković Pantelija 1915 - 16.12.1991 Gornji Meljani
- Dobrić Zdravko 1930 - 15.12.1991 Voćin
- Dragojević Milka 1906 - 13.12.1991 Voćin
- Ojkić Lazo 1936 - 13.12.1991. Voćin
- Vuković Krista oko 1925. - 13.12.1991. Voćin
- Cvetić Rade 1949 - 14.12.1991 Voćin
- Ilić Branko 1956 - 14.08.1991 Voćin
- Jorgić Lazo 1936 - 1.12.1991 Voćin
- Ojkić Teodor 1938 - 14.12.1991 Voćin
- Pejčić Biljana 1954 - 4.11.1991 Voćin
- Pejčić Jeka 1943 - 16.12.1991.
- Plavšić Đuro 1941 - 14.12.1991 Voćin
- Jorgić Mile 13.12.1991 Voćin
- Jorgić Branko 13.12.1991 Voćin
- Jorgić Dušan 1930 – 13.12.1991 Voćin
- Jorgić Savo 1957 – 13.12.1991 Voćin
- Mihaljević Boro 1949 – 13.12.1991 Voćin
- Vukašinović Dimitrije 1937 -13.12.1991 Voćin
- Kokić Slavko 1930 - 13.12.1991. Đuričići
- Vučković Lazo - 1.12.1991 Đuričići
- Nenadović Stojan 1915. - 15.12.1991. Bokane
- Matić Jovan 1935.- 13.12.1991. Bokane
- Jorgić Pero 1924 -13.12.1991. Hum Pustara
- Lukić Branko 1934 - 31.12.1991 Hum Pustara
- Radojević Smilja 1924 -13.12.1991. Hum Pustara
- Škorić Zora 1951 - 31.12.1991. Hum Pustara
- Grabić Milorad 1963 - 15.12.1991. Macute
- Jovanović Veljko 1951 - 1.10.1991 Krasković
- Bojanić Pero 1950 – 13.11.1991 Ćeralije
- Stojanović Darinka 1925 - 13.12.1991 Ćeralije
- Lazić Slobodan 1951 - 13.12.1991 Ćeralije
- Crnobrnja Jela 1906 - 13.12.1991 Ćeralije
- Vučenović Milivoj 1964 - 13.12.1991 Krasković
- Radovanović Jasenka 1963 - 13.10.1991
- Milinović Pero 1935 - 12.1991 Hum Varoš
- Saher Rudi 1945 - 13.12.1991 Hum
- Ojkić Đorđe 1938 - .12.1991 Hum
- Grkinić Stanko 1924 - 17.12.1991
- Novaković Milan 1953 - 06.09.1991 Krasković
- Vučković Borislav 1947 - 12.1991 Rijenci
- Filipović Svetislav 1934 - 02.06.1992 Rijenci
- Jasmina Pejić - 23.09.1991. Hum
- Mara Smoljić 1936 - 01.02.1992
- Savo Smoljić 1936 - 01.02.1992
- Milivoj Radošević 1949 - 06.06.1992 Voćin
- Nada Cvetković - mučena, pa ubijena, vodila se kao nestalo lice;
Izvor: Politika Plus: Voćin: U crkvi Svetih Otaca parastos za civilne žrtve rata
Documenta: Zločini u Voćinu – Sjećanje na sve žrtve (2013)
Коментари
Постави коментар