BROD: PORODICE ŽRTAVA HRVATSKOG TERORA TRAGAJU ZA TELIMA NAJBLIŽIH - GDE SU MASOVNE GROBNICE?

 

Članovi porodica 80 osoba nestalih na području Bosanskog Broda, tokom rata u Bosni i Hercegovini, traže ulaganje većih napora u njihov pronalazak, dok zvaničnici kažu da im je potrebno više informacija o skrivenim masovnim grobnicama

Tokom brutalne kampanje etničkog čišćenja koju je u periodu od 1992. do 1995. sprovodilo hrvatsko vojno i političko rukovodstvo, na području opštine Brod je svirepo ubijeno i nestalo 440 građana srpske, romske i muslimanske / bošnjačke nacionalnosti. Među žrtvama su tri četvrtine bili civili. U gradu je otvoreno 10 logora za Srbe, Bošnjake i Rome gde su civili zatvarani, zverski mučeni i prebijani a oko četrdeset osoba je u ovim kazamatima ili od posledica tortura preminulo. Oko stotinu žena i devojčica je silovano u tim logorima. Najmlađa registrovana žrtva je imala sedam, a najstarija 95 godina. Agresija na Brod je imala za cilj istrebljenje i progon nehrvatskog stanovništva sa ciljem da se politikom zločina i etničkim čišćenjem stvori čist hrvatski grad. Reč je o sistematski organizovanom i paradržavnom projektu sa genocidnim namerama. Prema rečima hrvatskih vojnika, cilj je bio stvoriti novu NDH, a od Broda su crnokošuljaši pokušali da naprave novi Jasenovac čime su se nebrojano puta i javno hvalili.

Prva žrtva hrvatske agresije na Brod bio je inženjer Vojsilav Goranović koji je ubijen 16. septembra 1991. prilikom artiljerijskog napada hrvatske vojske sa područja RH na Srpsko Brod. Iako tada rat još nije ni počeo u BiH, hrvatska vojska je redovno granatirala srpska sela, naselja i gradove terorišući civilno stanovništvo. Vojislav je bio tehnički direktor preduzeća "GRAMAT" u Gornjem Klakaru a u trenutku ubistva imao je 41-u godinu. Sledeća žrtva brodske opštine pala je 29. februara 1991. kada je hrvatska vojska ponovo sa teritorije RH granatirala Brod usmrtivši civila Simu Aleksića u njegovom selu Koraće. 

Početkom marta 1992. izvršena je agresija Zbora narodne garde na opštinu Bosanski Brod, a podršku u nasilnom preuzimanju vlasti i kasnijim zločinima nad srpskim civilima pružali su im pripadnici Hrvatskih oslobodilačkih snaga (HOS) i Hrvatskog vijeća odbrane (HVO). Hrvatska država je planski i sistemski izvršila agresiju na Brod sa ciljem okupacije opštine i stvaranjem nove NDH. 

Na području Broda pronađeno je 7 masovnih i preko 60 pojedinačnih grobnica sa posmrtnim ostacima ubijenih srpskih civila. 

Marko Grabovac, predsednik Udruženja za traženje nestalih lica opštine Bosanski Brod, kaže da više od dve godine na području ove opštine nisu pronađeni posmrtni ostatci nijedne od 80 osoba, koje se još uvek vode kao nestale.

Grabovac, takođe i član Savetodavnog odbora Instituta za traženje nestalih, ističe da treba uložiti veće napore u potrazi za nestalima, među kojima je bilo dosta starijih osoba koje su tokom rata 1992-95. zarobljene u svojim kućama.

„Neki su pronađeni u masovnim grobnicama. Malo ko je od tih starijih razmijenjen ili ostao živ”, kaže Grabovac.

On dodaje da je u najvećoj masovnoj grobnici na području Bosanskog Broda, među 88 pronađenih, bilo najviše starijih osoba.

Grabovac i dalje traga za posmrtnim ostacima svoje majke, koja je u vreme nestanka imala 82 godine. Nju su zarobili i najverovatnij ubili pripadnici hrvatskih paravojnih formacija. 

„Majka je nestala kod svoje kuće u maju 1992. godine u mjestu Liješće. Nekoliko starica je zarobljeno i odvedeno u nepoznatom pravcu“, naglašava on.

Za posmrtnim ostacima svoje majke, Draginje Šukurme, takođe 29 godina traga i Jelica Kušljić. Nju su svirepo ubili pripadnici hrvatskih snaga a telo još nije pronađeno.

„Majka je poginula 10. maja 1992. od granate u svom dvorištu u mjestu Liješće i od tada joj se gubi svaki trag, niko ne zna ništa“, kaže Kušljić.

„Ja sam bila s djecom u Srbiji. Nikad nismo ništa saznali dalje, gdje je ona završila, apsolutno nema joj nikakvog traga više”, ističe ona.

Dodaje kako nije zadovoljna naporima koje ulažu zvaničnici u potrazi za nestalima u ratu.

„Niti se ko pretjerano trudi da se nešto radi na pronalasku. Mislila sam da će se do sada naći njeni posmrtni ostaci, ali od toga ništa”, kaže Kušljić.