Prošlo je 27 godina od zaboravljenog zločina u selu Matići u opštini Orašje. O ovom događaju u kojem su poginula osmorica Hrvata, pripadnika HVO i civila, godinama se ćuti. Ponekad se tek stidljivo progovori "kako je od minobacačke granate poginulo osmoro hrvatske dece i kako su počinitelji nepoznati". U Republici Hrvatskoj ovaj događaj se uopšte ne spominje, valjda, da se ne bi kvarila "praznična atmosfera". U Zagrebu se ovih dana ori muzika, lome se čaše, i staro i mlado proslavlja masovne zločine nad Srbima, silovanja, ubistva, etničko čišćenje...i priznavanje zločina nad Srbima, a naročito nad Hrvatima, samo bi uznemirilo one koji slave i unelo pometnju. Otvaranje pitanja o zločinima tokom "Oluje" otvorilo bi i pitanja o odgovornosti hrvatske države i zato su svi skupa odlučili da sve te događaje jednostavno ignorišu. A Hrvati koji su bili žrtve "Oluje" samo su kolateralna šteta u čitavoj ovoj priči.
No, vratimo se užasnom zločinu u Orašju. Razularene bande hrvatskih vojnika osim Srba su tih avgustovskih dana besomučno ubijale i pripadnike hrvatskog naroda. Preko stotinu etničkih Hrvata i Hrvatica likvidirano je tokom i nakon akcije "Oluja". Oni su uglavnom ubijani i masakrirani (neki i živi zapaljeni) po svojim kućama na prostoru Like, Dalmacije, Korduna, Banije...reč je o ljudima koji su ostali u svojim domovima i koji su čitav rat proveli sa Srbima. Neki su bili u bračnim zajednicama sa pripadnicima srpske nacionalnosti a drugi su se družili sa Srbima i zato su stradali. Pojedini su pokušali da spreče "bojovnike" da ubijaju Srbe, pokušali su zaštite komšije Srbe i zato su stradali. Kada se govori o masovnim zločinima nad Hrvatima u poslednjem ratu uopšte se ne spominju datumi vezani za avgust 1995. godine iako je tada ubijeno mnogo više hrvatskih civila nego u Voćinu, Škabrnji, Bogdanovcima, Širokoj Kuli, Međeđi i ostalim mestima kojima je u hrvatskoj javnosti poklonjena velika pažnja i koji važe za "najveća hrvatska stratišta". Iako su hrvatski civili masovno stradali od hrvatske ruke već od proleća 1991. godine o tome Zagreb mudro ćuti.
Hrvatski ekstremisti tog avgusta 1995. nisu pitali za nacionalnost kada bi upadali u mešovita sela već su ubijali sve redom pa je tako u tim masovnim zločinima stradao i veliki broj Hrvata katolika. Deo je poginuo i kada je hrvatska artiljerija dejstvovala po centru Gospića i Siska. Mnogi su ubijeni u selima oko Dvora, Gline, Siska, Petrinje..
Ipak, ono o čemu se godinama mudro ćuti jeste hrvatsko granatiranje teritorije Bosne i Hercegovine. Područje Bosanskog Petrovca, Bihaća, Novog Grada, Bosanskog Grahova, Prijedora našlo se na udaru hrvatske artiljerije. Gađana su srpska sela, granatirane su izbeličke kolone unesrećenih srpskih civila. U tim napadima ubijeno je i ranjeno stotine ljudi, žena, dece i staraca.
U jednom zločinačkom napadu hrvatske snage su bombardovale i Široki Brijeg. Na ovo mesto je 05.08.1995. sa položaja hrvatskih položaja ispaljeno pet-šest granata. Teško su ranjeni Anđelka Misir i Marko Kraljević. Anđelka je od posledica ranjavanja preminula, dok je Kraljević preživeo. Nanesena je znatna materijalna šteta. Ipak, jedan život je tada ugašen a drugi ozbiljno ugrožen a sve zbog teritorijalnih aspiracija i etničkog čišćenja koje je sprovela Republika Hrvatska.
Sličan zločin počinjen je i u Orašju, u Posavini. Ovaj grad sinonim je za ratna silovanja i zločine koje su počinili hrvatski vojnici od aprila 1992. pa sve do sredine 1995. godine. U Orašju je postojalo nekoliko logora gde su bili zatočeni mnogi srpski civili dok su žene i devojčice bile izložene teškom zlostalvjanju i silovanju. Već od aprila 1992. godine započinje formiranje logora za Srbe a na udaru su se našla sela sa srpskom većinom. Orašje i Odžak postaju glavna uporišta hrvatske vojske odakle se vrše granatiranja naseljenih mesta. Od tih granata poginulo je stotine civila, među kojima i 54-oro dece. Najviše ih je stradalo u obližnjem Šamcu gde su nemilosrdno bombardovani civilni ciljevi. Jedna od preživelih logorašica iz Orašja ispričala je:
- U Orašju su zatočili mnogo Srba, najzloglasniji je bio logor u selu Donja Mahala. Kroz odžačke i logore u Orašju prošlo je stotine djece i još više žena. Hrvatski vojnici su silovali sve redom, čak i djevojčice od 12, 13 godina a silovana je i starica od osamdeset. Dovodili su i svoje dječake od 15 godina da se iživljavaju i isprobavaju. Jednu Sprkinju je dnevno znalo da siluje i po sedam hrvatskih vojnika. Muškarce su tukli šipkama i kundacima, mučili strujom, neke i zlostavljali, tjerali ih da se tuku među sobom. Iz Orašja je bombardovan i Bosanski Šamac i srpska sela. Ubijana su djeca, jedna trudnica je ubijena sa dvogodišnjom ćerkom od granate hrvatske vojske iz Orašja. A eto 1995. godine su i Hrvati stradali od svojih kada je hrvatska artiljerija iz RH granatirala Orašje. - rekla je Srpkinja koja je imala tu sreću da preživi. Protiv komandanta i još nekoliko hrvatskih vojnika vodi se trenutno sudski postupak pred Sudom BiH i to upravo zbog zločina nad Srbima u Orašju. Prema navodima optužnice Đuro Matuzović je počinio krivično delo u svojstvu komandanta 106. brigade HVO-a, a kasnije komandanta Operativne grupe Orašje, te komandanta Operativne zone Orašje. Optužnica tereti optuženog Đuru Matuzovića, kao komandanta 106. Brigade HVO i kasnije kao komandanta OZ Orašje, Matu Živkovića, Antu Živkovića i Stjepu Đurića, kao vojne policajce 106. brigade HVO, da su, zajedno s njima poznatima pripadnicima Vojne policije HVO, suprotno pravilima međunarodnog prava, učestvovali u ubistvima, silovanjima, mučenjima i nečovječnom postupanju, te nanošenju velikih patnji i povreda tjelesnog integriteta i zdravlja zarobljenicima srpske nacionalnosti.
Hrvatska vojska je tokom akcije "Oluja" zasipala srpska sela i naselja granatama. Na udaru su se tog avgusta 1995. našla i pogranična područja na granici sa Hrvatskom. Na Šamac je palo mnogo granata iz susedne Republike Hrvatske prilikom čega je poginulo i ranjeno dosta civila. I na Brčko su ciljano ispaljivane granate. Civili su ubijani i ranjavani po kućama i na ulicama.Granate su tukle i po Brodu i Derventi. A onda je 07.08.1995. hrvatska artiljerija (da li namerno ili slučajno) zasula granatama i selo Matići u opštini Orašje. Od minobacačkih granata iz susedne Hrvatske poginulo je osmoro mladića hrvatske nacionalnosti. Iako se ove žrtve predstavljaju kao "deca i civili", analiza pokazuje da je tog dana poginulo sedmoro vojnika pripadnika HV i jedan civil. Tačnije poginula su četvorica mladića i četvorica maloletnika. Živote su izgubli Damir Dominković (rođen 1977.), Slaven Marković (1977.), Ivica Marković (1978.) i Pejo Mikić (1979.), koji je preminuo desetak dana kasnije u bolnici u Slavonskom Brodu te još četvorica mladića iz Matića: Marinko Mikić (1976.), Tomislav Pejičić (1976.), Pejo Marković (1979.) i Iljo Orkić (1980.). O ovom zločinu se u Orašju godinama ćutalo a ni danas se ne govori mnogo. Iako bi neki rekli kako su žrtve stradale od "prijateljske vatre", jasno je da niko iz prijateljskih razloga ne puca već sa namerom da ubije. Iako su žrtve ovog krvavog napada bili najverovatnije srpski civili, iako je meta napada najverovatnije bilo srpsko selo čini se da je došlo do zamene cilja i tako je greškom bombardovano hrvatsko selo. Meštani su sami u više navrata istakli "da se ne zna odakle su ispaljene granate i da je ovaj događaj šokirao sve stanovnike".
Nikada niko od vlasti Republike Hrvatske ili vojnih predstavnika nije osudio ovaj zločin niti uputio izvinjenje a kamoli pozvao da se identifikuju počinioci.
Meštani Orašja tada su se spremali da proslave "Oluju" a umesto smeha gradom su zavladali jecaji i suze.
I opet se u Hrvatskoj slavi "Oluja", opet Zagrebom odjekuju pesme i ori se muzika. Ako već slave ubijanje srpske dece, silovanje žena, masakriranje staraca, da li se makar sete nevinih hrvatskih civila ubijenih tokom "Oluje" ? Teško!
Tokom zločinačke akcije "Oluja" ubijen je i stradao 1881 građanin srpske nacionalnosti, među kojima su tri četvrtine bili stariji od 60 godina. Među ubijenima je 555 žena kao i dvanaestoro dece. Prema saopštenju Veritasa, među ubijenim ženama, čak četiri petine su bile starije od 60 godina, što predstavlja jedan od “crnih” rekorda građanskog rata devedesetih prošlog veka na prostorima prethodne Jugoslavije. “Oluja” je izvršena uprkos činjenicama da je ta oblast bila pod zaštitom UN, pod nazivom sektori “Jug” i “Sever”, i da su predstavnici RSK prethodnog dana u Ženevi i Beogradu prihvatili predlog međunarodne zajednice o mirnom rešenju sukoba. Zločinačka akcija je započela 4. avgusta 1995. a hrvatski vojnici su klali i ubijali sve pred sobom!
Do sada je rasvetljena sudbina 1.227 žrtava, dok se na evidenciji nestalih vodi još 654 osobe. Najmlađa žrtva bila je dvomesečna beba Andrijana Škorić, a najstarija devedeset i devetogodišnja Dragica Zorić.
Коментари
Постави коментар