Tokom građanskog rata u Hrvatskoj (1991-1995), pripadnici hrvatskih vojnih formacija su počinili niz ratnih zločina nad srpskim civilnim stanovništvom na području nekadašnje opštine Vinkovci. Mnoga sela i zaseoci su opustošeni, spaljeni, i etnički očišćeni od Srba a u napadima hrvatske vojske ubijani su civili svih starosnih kategorija. Za zločine nad srpskim civilima u ovom kraju do danas niko nije procesuiran niti osuđen. Ratni zločini su podazumevali nezakonita zatvaranja, mučenja, zlostavljanja, silovanja, ubistva, deportacije i progone. Srbi su ubijani, najčešće u okrilju noći, tako što su izvođeni iz svojih domova i odvođeni u mučilišta i logore iz kojih se nikada nisu vratili; ubijani su po kućama i stanovima, neki su i streljani nakon čega su njihova tela bacana u reku. Naročito tešku sudbinu su doživeli i meštani okolnih srpskih sela poput Mirkovaca, Karadžićeva, Jankovaca, Marinaca, Gaboša i dr.
Jedan od teških zločina, dogodio se i u noći 14. januara 1994. godine u Splitskoj ulici u Vinkovcima, na području koje su kontrolisale hrvatske snage. Grupa hrvatskih odmetnika i razbojnika je u kasnim večernjim satima izvela teroristički akt a žrtve su bili članovi srpske porodice Jović (roditelji su teže ranjeni, a njihovo dete je ubijeno). U tom ciljanom napadu usmerenom protiv srpskog življa, ekstremisti su bacili eksplozivnu napravu na kuću čuvenog novinara Branka Petkovića, koja se nalazila u Splitskoj ulici br. 39A, u centru Vinkovaca. U ovom bezumnom aktu nasilja ubijen je Brankov trogodišnji unuk Nikola Jović, njegov otac Goran (34) je teško ranjen, dok je majka Jelena zadobila lakše povrede. Zločinački čin je izveden samo zbog nacionalne i etničke pripadnosti ove porodice. Branko je bio čuveni novinar, poštovan i cenjen, kako u regionu tako i u svetu. Imao je veliki ugled i kod svojih kolega kako Srba, tako i Hrvata. Međutim, sa izbijanjem rata mnogi Srbi postaju meta napada i žrtve jedne ukornjene mržnje koja je, nažalost, baš te 1991. počela sve više da izbija na površinu.
Tek što je zakoračio u četvrtu godinu života, maleni Nikola je postao žrtva ratnog ludila, bezumlja i mržnje. Kriv samo zato što se drugačije zvao, zato što bio druge nacionalnosti i zato što je ispovedao drugu religiju, dečak koji nije stigao da nauči ni prva slova da piše, ubijen je na mučki i podmukao način. Da stvar bude još žalosnija oni koji su tih ratnih godina nemilosrdno ubijali Srbe i nepodobne Hrvate, danas žive kao slobodni građani a širom Hrvatske se proslavljaju kao nekakvi "heroji, domoljubi, oslobodioci, branitelji". Istovremeno, srpske žrtve se gotovo tri decenije kontinuirano negiraju, ponižavaju i brišu iz kolektivnog sećanja.
Prve civilne žrtve na području Vinkovaca su "pale" već u proleće 1991. Ljudi su presretani na ulicama, odvođeni iz svojih kuća i sa radnih mesta na "informativne razgovore" odakle se nikada nisu vratili. Tada započinje masovni progon i egzodus srpskog stanovništva, praćen velikim talasima nasilja. Minirane su i pljačkane srpske kuće, lokali u svi drugi objekti u vlasništvu Srba. Oskrnavljene su pravoslavne crkve, uništena su i devastirana groblja i kulturni objekti. Divan suživot i tolerancija između Srba i Hrvata koji su pre rata krasili Vinkovce, naglo su narušeni zahvaljujući režimu Franje Tuđmana.
Analizom podataka srpskih i hrvatskih organizacija, dolazimo do podatka da je na području nekadašnje opštine Vinkovci ubijeno 133-oje civila i žrtava ratnog zločina srpske nacionalnosti. Kada se ovom broju pridodaju i borci poginuli u borbama ili stradali na druge načine, broj žrtava na srpskoj strani je još veći.
Sa željom da se sačuva uspomena na Nikolu Jovića ali i sećanje na stradanje preko tri stotine srpske dece tokom hrvatske agresije (1991-1995) na području Slavonije, Like, Korduna, Dalmacije, Banije, Posavine i Bosanske Krajine, građani godinama, barem neformalno, predlažu da se u Srbiji podigne prikladno spomen obeležje posvećeno ovim nedužnim anđelima kao i da se 1. maj proglasi Danom sećanja na najmlađe stradalnike. Iako je u neformalnim razgovorima, ova tema često puta otvarana, do danas još niko ozbiljno nije pokrenuo jednu takvu inicijativu. Ovo pitanje bi trebalo biti prioritet, to bi trebala biti moralna obaveza i zadatak svih nas a država Srbija bi morala ispraviti nepravdu dugu tri decenije tako što bi trajnim memorijalom otrgla od zaborava ta prerano ugašena detinjstva. Kao što obeležavaju masakr u Šumaricama, i pred ovaj spomenik bi trebali dolaziti učenici svih uzrasta, i osnovnih i srednjih škola, te upravo sa tih mesta učiti istoriju i odavati počast stradalima, sa glavnim ciljem da se ovakva i slična zla više nikada i nikome ne ponove.
Izvor - Vojin Dabić i Ksenija Lukić: "Progon Srba i etničko čišćenje u Hrvatskoj 1991- 1998"
Коментари
Постави коментар